Puur anders Miranda van Dijk

Schrijven en creëren. Het zijn mijn manieren om verbinding te voelen. Met de wereld om me heen, de planten, bomen, de rivier, het land, het moment en vooral met mezelf. Het doorbreekt alle lagen. Het graaft diep.

A Woman’s Herbarium. De naam is al lang bij me. Het begon als kunstproject voor het Rijksmuseum en Etsy om de Rijksstudio te promoten. Geïnspireerd door de prachtige schilderijen maakte ik bloemen, takjes, bladeren en vlinders van textiel met daarop een schilderij van het Rijksmuseum. Ik weet niet meer welk schilderij me als eerste raakte, maar het waren de geportretteerde vrouwen die in mijn hoofd bleven rondzingen. Jongedames, oudere dames, hun trots, hun kwetsbaarheid. Uiteindelijk zocht ik in de Rijksstudio alle levensfases bij elkaar en toverde ze om tot botanische objecten. In een houten vitrinekist presenteerde ik ze bij het Rijksmuseum. Het museum en Etsy hadden hun eigen plannen ermee, ik maakte nog enkele replica’s voor de verkoop en zo verdween A Woman’s Herbarium ergens op mijn site, zwerft het rond online in de Rijksstudio en kom ik het op Pinterest nog geregeld tegen.

Ze viel niet voor de makkelijkste. Drogen en persen werd een uitdaging. Dikke stengels, volle knoppen, waterplanten vol vocht. Maar de plant riep, trok haar aan al kon ze niet exact duiden waarom. Door te observeren, te voelen en te schrijven, kwamen we verder. Al filosoferend daar aan de waterkant. Kijken en voelen waar zij en het Groot Hoefblad elkaar zouden vinden. Het gedicht vloeide daarna zo uit haar pen.

Neem je laarzen mee, zei ik haar voordat ze zou komen. De warmste lentedag werd beloofd, maar ik wist hoe de zware klei erbij lag. Een paar dagen geleden zonken mijn wandelschoenen diep weg in het gebied waar ik haar zo graag naar toe wilde nemen. Struinen langs de rivier is veranderd sinds de zware regenval deze maanden. Je focus ligt niet meer op de planten, maar op de weg en overeind blijven.

Afgelopen zondag nam ik weer weinig foto’s tijdens de cursus A Women’s Herbarium. Deze groep vrouwen is zo betrokken bezig, zijn zo ontzettend leergierig, open en laten hun gevoel spreken in wat ze doen en maken. En dat voelt voor mij zo waardevol dat ik vol met hen mee ga. In het verwonderen, in het zoeken naar verbanden en betekenis. Dat maakt dat ik nog lang nagloei van dankbaarheid. Nog steeds. Dit was zo’n inspirerende dag en ik neem je graag mee in woorden in plaats van beeld.

Daar verstopt tussen de grauwe resten van de winter stond dit plantje. Moedig, fier en tegelijkertijd kwetsbaar voor mensenvoeten en paardenhoeven. Toch besloot ze hier te groeien. Midden op jouw pad. Wat ze je gaat brengen, geen idee. Dat is aan jou om te ervaren, te onderzoeken, te zien.

Voor de lente-editie van Present.Je.Kunst gebruikte ik mijn enorme stapel losgeknipte woorden om 15 kleine gedichten te schrijven. Achteraf zag ik dat ze bijna allemaal pasten in de dichtvorm Sixwordstories, een verhaal in slechts zes woorden. 

When women were birds. De laatste maanden vliegen de vragen mijn hoofd in, ze nestelen zich in mijn hoofd. Wat is klein en wat is groot? Hoe vast zitten mijn aannames hierover? Hoe wijds kan ik kijken en denken? Waar zit mijn stem? Mijn kracht? Ik schrijf, ik interview mezelf en tussendoor verschijnen werken uit mijn handen die zo intrigerend zijn dat ik er steeds opnieuw wat in zie. Ik laat elke keer los dat het niet vooraf een uitgedacht verhaal hoeft te zijn, maar mag ontstaan. Een voortdurend proces.Ik ben onwijs trots op deze werken en sta hand in hand met de andere ik die zo graag het weer naar beneden wil halen. Het is confronterend die ander in de ogen te kijken, vrienden te worden. Ik ben een schichtig vogeltje en tegelijkertijd een zeearend.

Dat moment waarop de resultaten van je speelsheid samenvallen... magisch 

Mijn kunstproject WHEN WOMEN WERE BIRDS is onder mijn huid gekropen. Het komt overal terug, waar ik ook ben. Eén van de manieren om het los te laten, is te creëren. Alleen mijn hoofd zit in de weg. Sinds een paar weken maak ik elke dag een collage met drie elementen als basis: vogels, vrouwen en (Maria)planten. Met slechts een klein stapeltje beeld, ontstaan de meest intrigerende verhaaltjes. Elke dag. Zonder moeite. Het verbaast me iedere keer weer.

Judith en ik hadden een speeldate ter voorbereiding van onze retraite Veldwerk & Grasgeheimen die in mei 2025 op de planning staat. Die woensdag zouden we elk in eigen atelier gaan experimenteren. Geen idee waar we naar op zoek waren, geen idee wat het zou opleveren. Riet, gras en een gepureerd sprookje stonden klaar bij mij. Ik scheurde een bladzijde lukraak uit een oud boek. Knipte wat woorden uit en mengde het door de pulp. Daar zat ik dan, ik had geen idee. Ik wilde wegblijven van het schepraam, bij velletjes scheppen. Dus begon ik de woorden weer op te vissen met gras. Ik doopte takjes, plakte gaten in rietstengels dicht, kneedde de pulp tot balletjes en raakte gefascineerd door de willekeur van de pulp. Het dwarrelde nog steeds rond als de sneeuw in een sneeuwbol, ik hoefde het alleen maar te op te vangen. Er bleef altijd wel iets plakken. Compleet willekeurig. Een woord, een vezel, een sliert pulp…

Zwijgers kun je altijd onderscheiden